Soạn bài: Truyện cổ nước mình trang 19 SGK Tiếng Việt 4 tập 1

Bài thơ

Truyện cổ nước mình

(trích)

Tôi yêu truyện cổ nước tôi

Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa

Thương người rồi mới thương ta

Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm

Ở hiền thì lại gặp hiền

Người ngay thì được phật, tiên độ trì.

Mang theo truyện cổ tôi đi

Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa

Vàng cơn nắng, trắng cơn mưa

Con sông chảy có rặng dừa nghiêng soi.

Đời cha ông với đời tôi

Như con sông với chân trời đã xa

Chỉ còn truyện cổ thiết tha

Cho tôi nhận mặt ông cha của mình.

Rất công bằng, rất thông minh

Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang

Thị thơm thị giấu người thơm

Chăm làm thì được áo cơm, cửa nhà

Đẽo cày theo ý người ta

Sẽ thành khúc gỗ, chẳng ra việc gì

Tôi nghe truyện cổ thầm thì

Lời cha ông dạy cũng vì đời sau.

(theo Lâm Thị Mỹ Dạ)

Độ trì: (phật, tiên,…) cứu giúp và che chở cho người khác.

Độ lượng: rộng rãi, dễ tha thứ cho người khác.

Đa tình: giàu tình  cảm (nghĩa trong bài)

Đa mang: lo lắng, quan tâm đến nhiều người, nhiều việc (nghĩa trong bài)

Bố cục

Có thể chia bài đọc thành 5 đoạn như sau:

Đoạn 1: Từ đầu đến phật, tiên độ trì

Đoạn 2: Tiếp theo đến rặng dừa nghiêng soi

Đoạn 3: Tiếp theo đến ông cha của mình

Đoạn 4: Tiếp theo đến chẳng ra việc gì

Đoạn 5: Phần còn lại

Câu 1

Vì sao tác giả yêu truyện cổ nước nhà ?

Phương pháp giải:

Con đọc lại toàn bộ bài thơ.

Lời giải chi tiết:

Tác giả yêu truyện cổ nước nhà là vì:

- Vì truyện cổ nước mình rất nhân hậu, ý nghĩa rất sâu xa

- Vì truyện cổ giúp ta nhận ra những phẩm chất quý báu của cha ông: công bằng, thông minh, độ lượng, đa tình, đa mang,..

- Vì truyện cổ truyền cho đời sau nhiều lời dăn dạy quý báu của cha ông: nhân hậu, ở hiền gặp lành, chăm làm, sống có chính kiến,…

Câu 2

Bài thơ gợi cho em nhớ đến những truyện cổ nào ?

Phương pháp giải:

Con đọc lại đoạn thơ từ "Thị thơm thị giấu..." đến "... cũng vì đời sau"

Lời giải chi tiết:

Bài thơ gợi cho em nhớ đến chuyện cổ tích nào:

- Tấm Cám (Thị thơm thì giấu người thơm/Chăm làm thì được áo cơm cửa nhà)

- Đẽo cày giữa đường (Đẽo cày theo ý người ta/Sẽ thành khúc gỗ chẳng ra việc gì)

Câu 3

Tìm thêm những truyện cổ khác thể hiện lòng nhân hậu của người Việt Nam ta?

Phương pháp giải:

Con suy nghĩ và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Những truyện cổ khác thể hiện sự nhân hậu của người Việt Nam ta:

Sự tích hồ Ba Bể, Nàng tiên Ốc, Sọ Dừa, Sự tích dưa hấu, Trầu Cau, Thạch Sanh...

Câu 4

Em hiểu ý hai dòng thơ cuối bài như thế nào ?

Phương pháp giải:

"Tôi nghe truyện cổ thầm thì

Lời ông cha dạy cũng vì đời sau"

Lời giải chi tiết:

Hai dòng thơ cuối bài: Tôi nghe truyện cổ thầm thì. Lời cha ông dạy cũng vì đời sau. Ý nói truyện cổ là lời cha ông răn dạy con cháu đời sau sống cần nhân hậu, độ lượng, công bằng, thông minh, chăm chỉ.

Nội dung