Luyện từ và câu: Chủ ngữ trong câu kể Ai là gì? trang 68 SGK Tiếng Việt 4 tập 2

I. Nhận xét

Đọc các câu đã cho.

a. Ruộng rẫy là chiến trường

Cuốc cày là vũ khí

Nhà nông là chiến sĩ

Hậu phương thi đua với tiền phương.

Hồ Chí Minh

b. Kim Đồng và các bạn anh là những đội viên đầu tiên của Đội ta

1. Trong các câu trên, câu nào có dạng Ai là gì?

Gợi ý:

Trong câu kể Ai là gì?:

- Vị ngữ được nối với chủ ngữ bằng từ là

- Vị ngữ thường do danh từ (hoặc cụm danh từ) tạo thành.

Trả lời:

Trong các câu trên, các câu sau đây có dạng Ai là gì?

-    Ruộng rẫy là chiến trường.

-    Cuốc cày là vũ khí.

-    Nhà nông là chiến sĩ.

-    Kim Đồng và các bạn anh là những đội viên đầu tiên của Đội ta.

2. Xác định chủ ngữ của các câu đó.

Gợi ý:

Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi: Ai? hoặc Con gì?, Cái gì?

Trả lời:

Chủ ngữ của các câu trên là:

-    Ruộng rẫy / là chiến trường.

-    Cuốc cày / là vũ khí.

-    Nhà nông / là chiến sĩ.

-    Kim Đồng và các bạn anh / là những đội viên đầu tiên của Đội ta.

3. Chủ ngữ đó do các từ ngữ thế nào tạo thành?

Gợi ý:

Con quan sát các chủ ngữ vừa tìm được để trả lời.

Trả lời:

Chủ ngữ đó do các danh từ (ruộng rẫy, cuốc cày, nhà nông), cụm danh từ (Kim Đồng và các bạn anh) tạo thành.

II. Luyện tập

1. Đọc các câu sau:

- Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy.

Hồ Chí Minh

- Vừa buồn mà lại vừa vui mới thực là nỗi niềm bông phượng. Hoa phượng là hoa học trò.

Xuân Diệu

a. Tìm câu kể Ai là gì?

b. Xác định chủ ngữ của các câu tìm được

Gợi ý:

a. Trong câu kể Ai là gì?:

- Vị ngữ được nối với chủ ngữ bằng từ là

- Vị ngữ thường do danh từ (hoặc cụm danh từ) tạo thành.

b. Chủ ngữ trả lời cho câu hỏi: Ai? hoặc Con gì?, Cái gì?

Trả lời:

a)   Tìm câu kể Ai là gì?

Cả 4 câu trong đoạn văn đã cho đều là câu kể Ai là gì?

b)   Xác định chủ ngữ trong các câu đó.

-      Chủ ngữ của các câu đó là:

- Văn hóa nghệ thuật / cũng là một mặt trận.

- Anh chị em / là chiến sĩ trên mặt trận ấy.

- Vừa buồn mà lại vừa vui / mới thực là nỗi niềm bông phượng.

- Hoa phượng / là hoa học trò.

2. Chọn từ ngữ thích hợp ở cột A để ghép với cột B thành câu "Ai là gì?"

Gợi ý:

Con đọc thật kĩ hai cột để ghép sao cho phù hợp.

Trả lời:

Cần ghép như sau:

-  Bạn Lan là người Hà Nội.

-  Người là vốn quý nhất.

-  Cô giáo là người mẹ thứ hai của em.

-  Trẻ em là tương lai của đất nước.

3. Đặt câu kể Ai là gì? với các từ ngữ sau làm chủ ngữ:

- Bạn Bích Vân

- Hà Nội

- Dân tộc ta

Gợi ý:

Con suy nghĩ để đặt các câu vừa phù hợp với nội dung vừa phù hợp với ngữ pháp.

Trả lời:

-    Bạn Bích Vân là học sinh lớp 4A.

-    Hà Nội là thủ đô của nước ta.

-    Dân tộc ta là một dân tộc anh hùng.