Soạn bài: Ngắm trăng + Không đề (Hồ Chí Minh) trang 137 SGK Tiếng Việt tập 2

Ngắm trăng

Nội dung bài Ngắm trăng 

Ca ngợi tinh thần lạc quan yêu đời, yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên của Bác Hồ. Dù khó khăn, gian khổ nhưng Bác vẫn gắn bó với thiên nhiên.

1. Bác Hồ ngắm trăng trong hoàn cảnh nào?

Gợi ý:

Con đọc phần chú thích và đọc câu thơ thứ nhất.

Trả lời:

Bác Hồ ngắm trăng trong hoàn cảnh Bác đang bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam giữ tại một nhà lao ở Trung Quốc.

2. Hình ảnh nào cho thấy tình cảm gắn bó giữa Bác với trăng?

Gợi ý:

Con đọc hai câu thơ cuối ở trong bài.

Trả lời:

Hình ảnh: Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ/ Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ cho ta thấy tình cảm gắn bó giữa Bác và trăng.

3. Bài thơ nói lên điều gì về Bác Hồ?

Gợi ý:

Từ việc trong hoàn cảnh thiếu thốn ở nơi tù đày, nhưng Bác Hồ vẫn vui vẻ, lạc quan nghĩ tới việc ngắm nhìn vầng trăng bên ngoài song sắt nhà tù gợi cho con suy nghĩ gì?

Trả lời:

Bài thơ nói lên tình cảm yêu thiên nhiên tha thiết của Bác Hồ. Bài thơ cũng nói lên nghị lực gang thép của Người: ở trong tù cực kì gian khổ thiếu thốn, Người vẫn quên đi cảnh xích xiềng, vẫn ung dung thư thái ngắm trăng, thưởng thức vẻ đẹp của trăng như một nhà thơ.

Không đề

Nội dung bài Không đề

Ca ngợi tinh thần lạc quan yêu đời và phong thái ung dung của Bác Hồ dù trong bất kì hoàn cảnh nào.

1. Bác Hồ sáng tác bài thơ này trong hoàn cảnh nào? Những từ ngữ nào cho biết điều đó?

Gợi ý:

- Con đọc phần chú thích để biết được hoàn cảnh sáng tác bài thơ.

- Đọc bài thơ để tìm các từ ngữ có liên quan tới hoàn cảnh sáng tác đó.

Trả lời:

Bài thơ được Bác sáng tác khi Người đang ở chiến khu Việt Bắc để lãnh đạo cuộc kháng chiến chống Pháp

Các từ ngữ: Đường non, rừng sâu cho ta biết điều đó.

2. Tìm những hình ảnh nói lên lòng yêu đời và phong thái ung dung của Bác Hồ?

Gợi ý:

Con đọc kĩ bài thơ rồi trả lời:

Trả lời:

Hình ảnh sau đây nói lên lòng yêu đời và phong thái ung dung của Bác Hồ:

Việc quân việc nước đã bàn

Xách bương, dắt trẻ ra vườn tưới rau.

Bài thơ

Ngắm trăng

Trong tù không rượu cũng không hoa,

Cảnh đẹp đêm nay, khó hững hờ.

Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ,

Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.

Hồ Chí Minh                                                 

- Tháng 8 – 1942, trên đường sang Trung Quốc, Bác Hồ bị chính quyền Tưởng Giới Thạch bắt và giam giữ hơn một năm trời. Bài thơ trên được Bác sáng tác trong tù.

- Hững hờ: không để ý đến.

Không đề

Đường  non khách tới hoa đầy

Rừng sâu quân đến, tung bay chim ngàn

Việc quân việc nước đã bàn,

Xách bương, dắt trẻ ra vườn tưới rau.

Hồ Chí Minh

- Bài thơ trên được Bác Hồ sáng tác ở chiến khu Việt Bắc trong kháng chiến chống thực dân Pháp (1946 – 1954)

Không đề: không có tên bài (thường đây là những bài thơ thể hiện cảm xúc chợt đến, rất đa dạng, khó đặt tên cho thật đúng)

Bương: ống đựng làm bằng thân cây bương (một loại cây giống cây tre, thân to, thẳng, mỏng)